Damián Forment, introductie van de Spaanse Renaissance

In Tarragona ligt het klooster van Poblet, dat in 1991 aan de lijst van Werelderfgoed van de Unesco werd toegevoegd. Het is een middeleeuws complex in cisterciënzer stijl met o.a een 12de eeuwse kerk, enkele kloostergebouwen, een koninklijk paleis en een ziekenhuis. In de kerk staat een albasten altaar uit de 16de eeuw van de hand van de Valenciaanse beeldhouwer Damián Forment, beschouwd als één van de eerste kunstenaars die de Renaissantistische stijl in Spanje (lees: Aragón) introduceerde en van grote invloed was op latere beeldhouwers in het land.

Damián Forment werd geboren in 1480 als zoon van de beeldhouwer Pablo Forment. Ook zijn broer, Onofre, was beeldhouwer; tussen 1500 en 1503 werkte hij met hem samen aan een retabel, dat heden ten dage in het 'Museo de Bellas Artes' van Valencia wordt bewaard. Er wordt, vanwege zijn latere stijl, vermoed dat Damián enige tijd in Italië heeft gewoond en gewerkt. In 1509 opende hij in elk geval een groot atelier in Zaragoza, waar plaats was voor vele leerlingen en waar hij een groot aantal opdrachten zou afwerken. Een altaarstuk voor de kathedraal van de heilige Maagd van Pilar behoort misschien wel tot de meest tot de verbeelding sprekende (zie foto hiernaast).

Altaarstuk in Poblet
Als één van zijn grote levenswerken wordt echter het altaarstuk in het >>klooster van Poblet beschouwd, dat hij tussen 1527 en 1529 uit albast zou vervaardigen. Volgens overgebleven documenten ontving hij daartoe opdracht van de toenmalige abt Pedro Caixal en werd er een prijs overeengekomen van 4.060 dukaten, plus de kosten voor kost en inwoning voor de kunstenaar en zijn assistenten. Dit werk wordt beschouwd als één van de meest representatieve beeldhouwwerken uit de Spaanse renaissance.

Het werk bestaat uit vier delen. Het eerste en het derde deel vertegenwoordigen taferelen uit het leven van Jezus, het tweede deel is gewijd aan Maria, met aan weerszijden mannelijke en vrouwelijke heiligen, en in het vierde deel wordt de centrale figuur van Jezus als verlosser geflankeerd door de twaalf apostelen. Het geheel is afgewerkt met een kruisweg en bouwkundige elementen, die worden hier en daarworden  herhaald.

Slechte kwaliteit
Voor dit werk ontving Forment overigens niet het overeengekomen bedrag, omdat hij ervan beschuldigd werd geen goed materiaal gebruikt te hebben en een werk te hebben afgeleverd dat niet de ambachtelijke kwaliteit had, die men had verwacht.

Damián overleed in 1540 terwijl hij werkte aan een altaarstuk voor de kathedraal van Santo Domingo de la Calzada in La Rioja. Hij liet daardoor ook het altaarstuk voor de kathedraal van Barbastro onvoltooid achter.

Onder zijn leerlingen en volgelingen bevonden zich Spaanse grootheden als Juan de Salas en Gregorio Pardo.